Φίλες και φίλοι Καλημέρα σας: Μεγάλη Πέμπτη: Σήμερα βάφουμε τα αυγά της Ανάστασης.

Ανήμερα Μεγάλη Πέμπτη, σύμφωνα με την παράδοση, βάφουμε τα αυγά του Πάσχα. Ποιές είναι οι παραδόσεις στις άλλες ορθόδοξες βαλκανικές χώρες.

09 Απρ. 15 (10:24)

Ανήμερα Μεγάλη Πέμπτη, σύμφωνα με την παράδοση, βάφουμε τα αυγά του Πάσχα.
Μπορεί η παράδοση να θέλει τα αυγά κόκκινα -συμβολισμός με αναφορά στο αίμα του Χριστού, που σήμερον κρεμάται επί ξύλου- αλλά με την πάροδο των χρόνων, το έθιμο έχει, τουλάχιστον ως προς το «εικαστικό» του μέρος, κατάτι διαφοροποιηθεί. 

Αυγό το … αιρετικό

«Βασικό ρόλο στα ελληνικά αναστάσιμα έθιμα παίζει η τελετουργική χρήση του αυγού ως εορταστικής τροφής αμέσως μετά την Ανάσταση.
Η γονιμική και προχριστιανική προέλευση της τελετουργικής αυτής βρώσης αποδεικνύεται και από το γεγονός της απαγορεύσεως της συγκεκριμένης τελετουργίας από την επίσημη Ορθόδοξη Εκκλησία, ως «ελληνίζουσα», άρα και αιρετική…», όπως είχε πει o ο Εμμανουήλ Βαρβούνης, καθηγητής Λαογραφίας στο Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας, στη Σχολή Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης.

Τα κόκκινα αυγά στις ορθόδοξες βαλκανικές χώρες

Το Πάσχα έχει την τιμητική του ωστόσο και στις άλλες χώρες της Βαλκανικής, όπου επίσης  το βάψιμο των αυγών ανήμερα της Μεγάλης Πέμπτης αποτελεί κοινή πρακτική και παράδοση. Αλλά οι συμβοιλισμοί είναι σχεδόν κοινοί.

Ρουμανία

Ξεχωριστή θέση στη ρουμανική παράδοση έχει το βάψιμο αβγών ανήμερα της Μεγάλης Πέμπτης.
Το βράδυ της ίδιας ημέρας, οι νοικοκυρές παίρνουν ένα από τα βαμμένα αβγά στην εκκλησία για να το «διαβάσει» ο παπάς μαζί με τα Δώδεκα Ευαγγέλια. Με το πέρας της λειτουργίας, θάβουν το αβγό στο αμπέλι τους προκειμένου να τους προστατεύσει ο Θεός από χαλαζοθύελλες και να έχουν καλή σοδειά. Στη λαϊκή συνείδηση, ένα αβγό που έχει διαβαστεί στην Εκκλησία τη Μεγάλη Πέμπτη, μπορεί να αντέξει χωρίς να χαλάσει ολόκληρη τη χρονιά!
Η ρουμανική παράδοση θέλει την Παναγία να είχε τοποθετήσει ένα καλάθι με αβγά στα πόδια του εσταυρωμένου Χριστού, τα οποία βάφτηκαν κόκκινα από το αίμα που έτρεχε από τις πληγές Του. Μόλις ο Χριστός είδε τα αβγά να γίνονται κόκκινα, ζήτησε από τους πιστούς να βάφουν κόκκινα αβγά σε ανάμνηση της θυσίας Του, κατά τη ρουμανική παράδοση.

Κροατία

Στην Κροατία, οι νοικοκυρές χρησιμοποιούν διάφορες τεχνικές για να βάψουν τα αβγά του Πάσχα -«pisanice», όπως τα αποκαλούν οι Κροάτες. Σε ό,τι αφορά δε τη διακόμηση, το κυρίαρχο μοτίβο στο νότο της Κροατίας είναι το κόκκινο αβγό με έναν άσπρο σταυρό στη μέση, ενώ στην υπόλοιπη χώρα κυριαρχούν τα σχέδια με λουλούδια και γεωγραφικά μοτίβα, εμπνευσμένα κυρίως από τη φύση.

Σερβία

Στη Σερβία, το πρώτο αβγό που βγαίνει από το σκεύος της βαφής φυλάσσεται έως το επόμενο Πάσχα στο σπίτι του νοικοκύρη, για να του παράσχει ασφάλεια και υγεία.
Σε όλες τις βαλκανικές χώρες, όπου η παράδοση των βαμμένων αβγών καλά κρατεί, το τσούγκρισμα έχει... διαγωνιστικό χαρακτήρα.

Λαμπάδα, τσουρέκι, κόκκινα & σοκολατένια αυγά: Τα πασχαλινά έθιμα & δώρα

Γιατί τσουγκρίζουμε αυγά το Πάσχα; Πώς τα σοκολατένια αυγά και η λαμπάδα έγιναν δώρο από τους νονούς και γιατί ψήνουμε τσουρέκια; Η ιστορία & οι συμβολισμοί.

της Εύης Λαμπιδώνη |

07 Απρ. 15 (16:52) | upd: 07 Απρ. 15 (18:04)

Ένα έθιμο από την Αρχαία Εκκλησία που αφορούσε τους νεοφώτιστους την νύχτα της Ανάστασης. Το βάπτισμα των νέων μελών της Εκκλησίας όριζε να κρατούν μια αναμμένη λαμπάδα το Μεγάλο Σάββατο και την Κυριακή του Πάσχα. Η λαμπάδα είχε διττή σημασία, συμβολίζοντας από τη μία το νέο φως του Χριστού από τον θάνατο στην Ανάσταση και από την άλλη τον ήλιο της Άνοιξης.
Τότε η βάπτιση γινόταν δημόσια, πλέον αποτελεί περισσότερο ιδιωτική και οικογενειακή υπόθεση και η λαμπάδα του Πάσχα δεν συνδέεται άμεσα μαζί της ως θρησκευτική ιεροτελεστία.
Η λαμπάδα, όμως, ακόμα και τώρα είναι το σύμβολο μεταφοράς του Άγιου φωτός από την εκκλησία στο σπίτι κάθε πιστού το βράδυ της Ανάστασης.

Πασχαλινά Αυγά

Το αυγό συμβολίζει την γονιμότητα και τη δημιουργία, όπως επίσης την αναγέννηση του κόσμου και την ανανέωση της φύσης.Το κόκκινο χρώμα συμβολίζει το αίμα του Χριστού στον Σταυρό αλλά και την χαρά της Ανάστασης.
Το πρώτο αυγό που θα βαφόταν είχε ιδιαίτερη σημασία για τους πιστούς γι’ αυτό και το ονόμαζαν «το Αυγό της Παναγίας» και το κρατούσαν στο εικονοστάσι του σπιτιού για έναν χρόνο.
Η Μεγάλη Πέμπτη είναι η μέρα που βάφονται τα αυγά καθώς εκείνη την ημέρα ο Χριστός πρόσφερε στους μαθητές τους άρτο και κρασί στον Μυστικό Δείπνο.
Το τσούγκρισμα είναι μέρος του εθίμου και γίνεται κυρίως την Κυριακή του Πάσχα στο γιορτινό τραπέζι. Ως σύμβολο ζωής σπάει κατά τη διαδικασία του τσουγκρίσματος όπως έσπασε και η ταφική πέτρα κατά την Ανάσταση του Χριστού.

Σοκολατένια Αυγά

Δημιουργήθηκαν για πρώτη φορά στην Ευρώπη στις αρχές του 19ου αιώνα, με τα πρώτα αυγά να φτιάχνονται από συμπαγή σοκολάτα τυλιγμένα σε απλό χαρτί. Αργότερα με την ανακάλυψη άλλης μεθόδου επεξεργασίας της σοκολάτας, κατάφεραν οι ζαχαροπλάστες να φορμάρουν τα αυγά σε καλούπια και στο εσωτερικό τους να βάλουν κουφέτα και να τα διακοσμήσουν με λουλούδια από αμυγδαλόπαστα.
Ο John Cadbury έφτιαξε την πρώτη «πλάκα γαλλικής σοκολάτας » το 1842, αλλά το πρώτο σοκολατένιο αυγό το δημιούργησε το 1875.
Κάθε χρόνο παράγονται περισσότερα από 90 εκατομμύρια σοκολατένια πασχαλινά αυγά.

Πασχαλινό Τσουρέκι

Η ονομασία προέρχεται από την τούρκικη λέξη «corek» και αναφέρεται σε οποιοδήποτε ζύμη περιέχει μαγιά. Η ελληνική παράδοση το ονομάζει Λαμπροκουλούρα ή Λαμπρόψωμο, όμως ο όρος τσουρέκι είναι πιο διαδεδομένος καθώς υιοθετήθηκε επί τουρκοκρατίας.
Το τσουρέκι συμβολίζει την Ανάσταση του Χριστού καθώς κατά τη ζύμωση το αλεύρι «ζωντανεύει» με τη μαγιά και γίνεται ψωμί. Ακόμα και κατά την ειδωλολατρική περίοδο βλέπουμε ότι το «ψωμί» συμβόλιζε τη «ζωή».
Το σχήμα ποικίλει ανάλογα την περιοχή και τις παραδόσεις της. Φυσικά η πλεξούδα με ή χωρίς το αυγό είναι το πιο διαδεδομένο. Οι πλεξούδα συμβολίζει την απομάκρυνση των κακών πνευμάτων την περίοδο της ειδωλολατρίας.
Τη μεγάλη Πέμπτη, σε όλη την Ελλάδα, ζυμώνουν με μυρωδικά τις κουλούρες της Λαμπρής και τις στολίζουν με λουρίδες από ζυμάρι και ξηρούς καρπούς. Ανάλογα με το σχήμα που τους έδιναν παλιότερα είχαν και διάφορα ονόματα. «Κοφίνια», «καλαθάκια», «δοξάρια», «αυγούλες», «κουτσούνες», «κουζουνάκια».

 http://www.thetoc.gr/koinwnia/article/lampada-tsoureki-kokkina--sokolatenia-abga-ta-pasxalina-ethima--dwra