Σήμερα των Αγίων Αναργύρων Κοσμά και Δαμιανού

Οι Άγιοι Ανάργυροι Κοσμάς και Δαμιανός (Βίος-Θαύματα)

Οἱ Ἅγιοι αὐτοὶ κατάγονταν ἀπὸ τὴν Ἀσία. Οἱ γονεῖς τους ἦταν ἄριστο πρότυπο χριστιανῶν συζύγων. Ὅταν ἡ μητέρα τους Θεοδότη ἔμεινε χήρα, ἀφιέρωσε κάθε προσπάθειά της στὴν χριστιανικὴ ἀνατροφὴ τῶν δύο παιδιῶν της, Κοσμᾶ καὶ Δαμιανοῦ.

Τοὺς δύο ἀδελφοὺς διέκρινε μεγάλη εὐφυΐα καὶ ἐπιμέλεια, γι’ αὐτὸ καὶ σπούδασαν πολλὲς ἐπιστῆμες. Ἰδιαίτερα ὅμως, ἐπιδόθηκαν στὴν ἰατρικὴ ἐπιστήμη, τὴν ὁποία ἐξασκοῦσαν σὰν διακονία φιλανθρωπίας πρὸς τὸν πλησίον. Θεράπευαν τὶς ἀσθένειες τῶν ἀνθρώπων, καὶ ἰδιαίτερα τῶν φτωχῶν, χωρὶς νὰ παίρνουν χρήματα, γι’ αὐτὸ καὶ ὀνομάστηκαν Ἀνάργυροι. 

Πολλοὶ ἀσθενεῖς ποὺ θεραπεύθηκαν ἤθελαν νὰ τοὺς εὐχαριστήσουν. Ἀλλὰ αὐτοί, δὲν δέχονταν τὶς εὐχαριστίες καὶ ἀπαντοῦσαν μὲ τὸν ὀρθὸ λόγο τῆς Ἁγίας Γραφῆς:«Ἡ εὐλογία καὶ ἡ δόξα καὶ ἡ σοφία καὶ ἡ εὐχαριστία καὶ ἡ τιμὴ καὶ ἡ δύναμης καὶ ἡ ἰσχὺς τῷ Θεῷ ἡμῶν εἰς τοὺς αἰώνας τῶν αἰώνων». Δηλαδή, ὅλος ὁ ὕμνος καὶ ἡ δόξα καὶ ἡ σοφία καὶ ἡ εὐχαριστία καὶ ἡ τιμὴ καὶ ἡ δύναμη καὶ ἡ ἰσχύς, ἀνήκει στὸ Θεό μας, στοὺς αἰῶνες τῶν αἰώνων. 

Ἔτσι ταπεινὰ ἀφοῦ διακόνησαν σὲ ὅλη τους τὴ ζωὴ τὸν πλησίον, πέθαναν εἰρηνικὰ καὶ ἐτάφησαν στὴν τοποθεσία Φερεμά.

Η μνήμη τους εορτάζεται την 1η Νοεμβρίου.

«Θαυμαστός ο Θεός εν τοις αγίοις αυτού». 

Τα όσα γράφονται αφιερώνονται προς δόξαν και τιμήν των Αγίων Αναργύρων ιατρών Κοσμά και Δαμιανού. Για δυο χρόνια (1943-45) ήμουν άρρωστος από «ίλιγγο». Όταν ξυπνούσα έπρεπε να κάθομαι 3-5 λεπτά ακίνητος στο κρεβάτι και μετά να σηκωθώ, να ντυθώ και να κάνω τα πρώτα βήματα με πολλή προσοχή για να μην πέσω κάτω από πονοκέφαλο. Εάν έστρεφα το βλέμμα μου απότομα προς την οροφή του δωματίου ή σε ένα σημείο ψηλότερο μου φαινόταν ότι στριφογύριζε οτιδήποτε έβλεπα και κινδύνευα να πέσω κάτω στο πάτωμα χάνοντας την ισορροπία μου. 

Πολλές φορές από τη ζάλη αισθανόμουν ανακάτωμα στο στομάχι με πόνους με αποτέλεσμα να κάνω εμετό. Όταν αυτό συνέβαινε δύο φορές την ημέρα βρισκόμουν σε κατάσταση ατονίας.

Μεταχειρίστηκα διάφορα θεραπευτικά μέσα, ρώτησα και ιατρούς αλλά και μετά την εφαρμογή των συμβουλών τους δεν είδα βελτίωση. Η κατάσταση αυτή συνεχιζόταν για δύο χρόνια.

Κατά την αγρυπνία της 1ης Νοεμβρίου 1945 των Αγίων Αναργύρων, που επιτελεί η Μονή αφού έψαλλα ότι μπορούσα, κατά την λειτουργία, κατέβηκα στο παρεκκλήσι των Αγίων Αναργύρων, που είχα την επιμέλεια, για να ανάψω τα καντήλια. Επικαλούμενος τότε νοερά τη βοήθεια των Αγίων Ιατρών, ω του θαύματος! Μετά από αυτό, σταμάτησε όλη ακαταστασία της ασθένειας μου, που την διαπίστωσα μετά την παρέλευση μιας εβδομάδας.
Από τότε και μέχρι σήμερα, που γράφω τις γραμμές αυτές, 4 Δεκεμβρίου 1954, ουδέποτε επανήλθε η ασθένεια. Γι’ αυτό ευχαριστώ και ευγνωμονώ τους Αγίους ιατρούς και θεράποντές μου, Κοσμάν και Δαμιανόν εις αιώνα τον άπαντα. Αμήν.

2. Άλλο θαύμα  από τους Αγίους Αναργύρους. 

Θα αφηγηθώ άλλο θαύμα που έγινε σε μένα πρόσφατα (1954). Κατά το έτος 1916 προσβλήθηκα από ελονοσία. Ήμουν τότε αρχάριος μοναχός και εργαζόμουν ως κελλάρης στο μετόχι της Μονής μας, που λεγόταν Δεβελήκια, στην περιφέρεια Γομάτι Χαλκιδικής
Τόσον εξασθένησε ο οργανισμός μου, ώστε κατάντησα σχεδόν σε ημιπαραλυσία. Με την πάροδο του χρόνου έγινα καλά  αλλά προσβλήθηκα  από ρευματική πολυαρθρίτιδα  στην κνήμη του δεξιού μου ποδιού, στο οποίο και σχηματίσθηκαν κιρσοί από φλεβίτιδα. Η κατάστασή μου μέρα με τη μέρα χειροτέρευε, οι πόνοι πολλαπλασιάζονταν και η κνήμη έγινε κατακόκκινη από εσωτερική φλόγωση. Διέκοψα περισσότερο από ένα μήνα τις ακολουθίες  στην εκκλησία, επειδή δεν μπορούσα να σταθώ ούτε όρθιος, ούτε καθήμενος· μόνον ξαπλωμένος στο κρεβάτι ανακουφιζόμουν και δεν πονούσα.

Έφθασε η εορτή των Αγίων Αναργύρων της 1ης Νοεμβρίου 1954, κατά την οποίαν έκαμα κουράγιο και ανέβηκα  στο Καθολικό για να παρακολουθήσω την αγρυπνία. Καθ΄ όλην τη διάρκεια της ακολουθίας οι πόνοι διαρκώς με ενοχλούσαν. Σουβλιές δυνατές από το γόνατο μέχρι το κάτω άκρο της κνήμης και γύρω από αυτήν.

Μετά την ακολουθία του όρθρου, ο πνευματικός παπα-Διονύσιος τέλεσε τη λειτουργία στο παρεκκλήσι των Αγίων Αναργύρων με μεγάλη ευλάβεια και λαμπρότητα, οι δε αδελφοί Ιωακείμ και Θεόκλητος έψαλλαν με πολλή κατάνυξη και φαιδρότητα.

Κατόπιν επακολούθησε πανηγυρικό κέρασμα με τα συνηθισμένα: κονιάκ, λουκούμι, καφές, κόλλυβα. Μετά, με την βοήθεια του Θεού, αποσυρθήκαμε για τρεις ώρες στα κελιά μας για ξεκούραση μέσρι την ώρα του φαγητού.

«Θαυμαστός ο Θεός εν τοις Αγίοις αυτού» πρέπει να φωνάξω δυνατά! Οι Άγιοι Ανάργυροι λόγω της μεγάλης τους ευσπλαχνίας και αγάπης, αόρατα με επισκέφτηκαν και με θεράπευσαν τελείως. Από την ώρα που άρχισε η θεία λειτουργία, δεν αισθάνθηκα ούτε τον ελάχιστον πόνο πλέον. Οι συνηθισμένες σουβλιές εξαφανίσθηκαν, το πόδι μου ήλθε στη φυσική του κατάσταση, έφυγε, χάθηκε η κοκκινίλα, ξεπρίσθηκαν οι φλέβες και επανήλθα πάλιν στην προηγουμένη υγιή κατάσταση με τη βοήθεια και επίσκεψη των Αγίων Ιατρών μου, Κοσμά και Δαμιανού, τους οποίους από ψυχής και καρδίας ευχαριστώ.
Συνέθεσα δε προς τιμήν τους και το ακόλουθο μεγαλυνάριο, που πολλές φορές το ψάλλω μπροστά στην αγία εικόνα τους με ευλάβεια και ευγνωμοσύνη όσες φορές ανάβω τα κανδήλια.

«Από των εγκάτων μου της ψυχής, ο πτωχός οικέτης, ευγνωμόνως ευχαριστώ, υμάς τους Αναργύρους Κοσμάν Δαμιανόν τε,διά την θεραπείαν ην μοι παρέσχετε».

Ο Ιερός Ναός των Αγίων Αναργύρων στην Βέροια

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος πλ. δ’.

Ἅγιοι Ἀνάργυροι καὶ θαυματουργοί, ἐπισκέψασθε τὰς ἀσθενείας ἡμῶν· δωρεὰν ἐλάβετε, δωρεὰν δότε ἡμῖν.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον. Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείου Πνεύματος, τῇ χειρουργίᾳ, θεραπεύετε, παντοίας νόσους, σὺν Κοσμᾷ Δαμιανὲ οἱ Ἀνάργυροι· ὁ γὰρ Σωτὴρ ἰατροὺς ὑμᾶς ἔδειξεν, εἰς περιποίησιν πάντων καὶ ἴασιν· ὅθεν ῥύσασθε, παθῶν δυσαλθῶν καὶ θλίψεων, τοὺς ποθῷ τῷ ναῷ ὑμῶν προστρέχοντας.

Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεὶς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Ἐκ τῆς Ἀσίας ὥσπερ δύο ἀστέρες, ἐξανατείλαντες Ἀνάργυροι θεῖοι, τῇ οἰκουμένῃ λάμπετε θαυμάτων ταῖς αὐγαῖς, νόσους μὲν ἰώμενοι, καὶ δεινὰς καχεξίας, χάριν δὲ παρέχοντες, τοῖς πιστοῖς εὐρωστίας, Δαμιανὲ θεόφρον καὶ Κοσμᾶ, χειμαζομένων, λιμένες πανεύδιοι.

Μεγαλυνάριον.
Οἷά περ θεράποντες ἰατροί, ψυχῶν καὶ σωμάτων, ἀσθενείας ὀδυνηράς, ἰάσασθε τάχος, ἀρρήτῳ ἐπισκέψει, ἡμῶν θαυματοβρύται, σοφοὶ Ἀνάργυροι.

Αφήγηση του βίου των Αγίων Αναργύρων

ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ ΚΟΣΜΑΣ ΚΑΙ ΔΑΜΙΑΝΟΣ ΟΙ ΕΚ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ

«Τὴν δυάδα τὴν ἔνθεον, τὴν ἐξαστράπτουσαν χάριν οὐράνιον, τοὺς Ἀναργύρους τοὺς λαμπρούς, Κοσμᾶν καὶ Δαμιανόν, τοὺς ἐκ τῆς Ἀσίας ὁρμωμένους ἀνευφημοῦμεν σήμερον οὗτοι γὰρ κατέβαλον τοῦ Βελίαρ τὴν δύναμιν, πάντων τὰ νοσήματα συμπαθῶς ἐξιώμενοι (θεραπεύοντες μὲ συμπάθεια τὶς ἀσθένειες ὅλων) τῶν μετ΄ εὐλαβείας βοώντων, δόξα Θεῷ τῷ ἐν Τριάδι.»

Την 1ην Νοεμβρίου ἀγαπητοί μας ἀδελφοί, ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία προβάλλει τὴν μνήμη τῶν ἁγίων καὶ θαυματουργῶν Ἀναργύρων Κοσμᾶ καὶ Δαμιανοῦ, πού κατήγοντο ἀπὸ τὴν Μ. Ἀσία, διότι ἔχουμε καὶ τοὺς ἁγίους Ἀναργύρους Κοσμᾶ καὶ Δαμιανό, πού κατήγοντο ἀπό τὴν Ρώμη. Αὐτοί ἑορτάζουν τὴν 1η Ἰουλίου, ὡς γνωστόν, ἐνῶ ὑπάρχει καὶ μία ἄλλη συζυγία ἁγίων Ἀναργύρων Κοσμᾶ καὶ Δαμιανοῦ, οἱ ἐξ Ἀραβίας, ποὺ ἑορτάζει τὴν 17η Ὀκτωβρίου. Ὑπάρχουν, λοιπόν, τρία ζεύγη ἁγίων Ἀναργύρων Κοσμᾶ καὶ Δαμιανοῦ. Ἐμεῖς θὰ ἀναφερθοῦμε στὸν βίο τῶν ἁγίων Ἀναργύρων Κοσμᾶ καὶ Δαμιανοῦ, πού κατήγοντο ἀπό τὴν Μικρά Ἀσία, ὥστε μιμούμενοι αὐτῶν τὶς ἀρετές καὶ τὰ ἔργα νὰ φανοῦμε ἄξια τέκνα τοῦ ἐπουρανίου Πατρός μας, ὅπως λέει καὶ ἡ Ἐκκλησία μας: «μνήμη ἁγίου, μίμησις τῆς ζωῆς αὐτοῦ».

Εἶναι ἀδύνατον γλῶσσα ἀνθρώπινη νὰ περιγράψει τὸν ἔνθεο βίο καὶ ἐπάξια νὰ ἐγκωμιάσει τοὺς δύο αὐτούς ἁγίους τῆς ἀληθείας τοῦ Χριστοῦ. Ὡστόσο, πολλοί ἐκκλησιαστικοί συγγραφεῖς, συνέγραψαν τὸν βίο αὐτῶν τῶν ἁγίων καὶ συνέταξαν ἐγκώμια ἀντάξια τῶν ἀρετῶν τους.

Γιὰ νὰ μπορέσουμε, λοιπόν, νὰ κάνουμε κάποια ἀναφορά στὸν ἀνυπέρβλητο βίο τους, ἄς δοῦμε πρῶτα πώς τοὺς χαρακτηρίζουν τὰ θεοφώτιστα κείμενα τῆς ἱερῆς μας ὑμνογραφίας, ὅπως μᾶς παρουσιάζονται μέσα ἀπό τὴν ἀσματική ἀκολουθία τους. Χαρακτηρίζονται, λοιπόν, οἱ σήμερα ἑορταζόμενοι ἅγιοι, ὡς «δύο ἀστέρες ἐξανατείλαντες ἐκ τῆς Ἀσίας, λιμένες πανεύδιοι τῶν χειμαζομένων, ἰατροί τῶν νοσούντων, δυάς θεία καὶ φωταυγής, πεφωτισμένον θεῖον ζεῦγος Ἀναργύρων, θεράποντες ἰατροί ψυχῶν τε καὶ σωμάτων, ἰατῆρες παθῶν ἀνιάτων, λαμπρότατα δοχεῖα τοῦ ἀΰλου φωτός, πηγή ἰάσεων, ἰαμάτων δοτῆρες θαυματουργοί, λαμπτῆρες φωταγωγοί, θεοφεγγεῖς φωστῆρες, ἰατροί τῶν ἀσθενούντων.»

Ἀκολούθως ἄς ἀναφερθοῦμε δι’ ὀλίγων στόν ἔνθεο βίο τῶν πανευκλεῶν, σοφῶν καὶ ἐνδόξων ἁγίων Ἀναργύρων Κοσμᾶ καὶ Δαμιανοῦ καὶ ἄς δοξάσουμε τὸν εὐεργέτη μας Θεό, πού ἀνέδειξε τοὺς ἁγίους αὐτούς εἰς ἰατρείαν τῶν ψυχῶν καὶ τῶν σωμάτων μας. Οἱ αὐτάδελφοι ἅγιοι Κοσμᾶς καὶ Δαμιανός, οἱ ὁποῖοι ὀνομάστηκαν Ἀνάργυροι διότι θεράπευαν τοὺς ἀσθενεῖς χωρίς νὰ παίρνουν καμμία ἀνταμοιβή διά τὴν ἐργασία τους, οὔτε χρήματα, οὔτε ἄλλα δῶρα, κατήγοντο ἀπό τὰ μὲρη τῆς Μικρᾶς Ἀσίας ἀπό εὐκατάστατη οἰκογένεια, ἀλλά οἱ γονεῖς τῶν ἁγίων ἦταν ἀντίθετοι μεταξύ τους ὡς πρὸς τὴν θρησκεία. Ὁ πατέρας τους ἦταν εἰδωλολάτρης κατ΄ ἀρχὰς, ἀργότερα ὅμως, ὅταν ἀπέκτησε τὰ δύο παιδιά, ἀπαρνήθηκε τὴν ἀπεχθῆ εἰδωλολατρεία βαπτιζόμενος Χριστιανός. Ἔπειτα δὲ ἀπό λίγο χρόνο, κατὰ τὸν ὁποῖο ἔζησε μὲ ἀρετή καὶ σωφροσύνη -θείᾳ Προνοίᾳ- ἀπέθανε καὶ ἄφησε τὰ δύο μικρά παιδιά του στὴν θεία βοήθεια καὶ τὴν προστασία τῆς μητέρας τους, ἡ ὁποία ὀνομαζόταν Θεοδότη καὶ ἦταν εὐσεβής χριστιανή. Ὅταν ἀπέμεινε χήρα ἡ εὐλαβής καὶ φιλόχριστη Θεοδότη ἀνέλαβε νὰ ἀναθρέψει τὰ παιδιά της «ἐν παιδείᾳ καὶ νουθεσίᾳ Κυρίου», ὅπως ἁρμόζει σὲ κάθε χριστιανή μητέρα. Ἦταν δὲ, γυναῖκα τόσο πολύ ἐνάρετη, ὥστε ἐξ΄ αἰτίας τῶν πολλῶν ἀρετῶν της ἔγινε τὸ παράδειγμα σὲ πολλές γυναῖκες ἀλλά καὶ μετέπειτα ἁγίασε. Ἡ ἁγία, λοιπὸν, μητέρα τους δὲν ἐφρόντισε μόνο γιὰ τὴν χριστιανική ἀνατροφή τῶν παιδιῶν της, τὰ ὁποῖα σὲ νεαρή ἀκόμη ἡλικία ἦταν τέλειοι χριστιανοί κεκοσμημένοι μὲ πλῆθος ἀρετῶν, ἀλλά ἐπέδειξε μεγάλη σπουδή γιὰ τὴν μόρφωση τους καὶ καθὼς τοὺς δύο ἀδελφούς διέκρινε μεγάλη εὐφυΐα καὶ ἐπιμέλεια, ἐσπούδασαν πολλές ἐπιστήμες. Ἰδιαίτερα ὅμως ἐπιδόθηκαν στὴν ἰατρική ἐπιστήμη, τὴν ὁποία ἐξασκοῦσαν σὰν διακονία φιλανθρωπίας πρὸς τὸν πλησίον. Τόση δὲ ἦταν ἡ ἀκτημοσύνη καὶ ἡ φιλανθρωπία τῶν ἁγίων, ὥστε ὄχι μόνο δὲν ἀπέκτησαν ἀργύρια στὴν ζωή τους, ἀλλά οὔτε καὶ ἐφόρεσαν ποτέ δεύτερο ἔνδυμα. Οἱ ἄνθρωποι καθημερινῶς κατέφευγαν στοὺς ἁγίους φέροντες ἀσθενεῖς, τυφλούς, χωλούς, δαιμονιζομένους, κλινήρεις ἀπό κάθε ἀσθένεια. Τὸ σπίτι τους ἦταν μιὰ ἄλλη κολυμβήθρα τοῦ Σιλωάμ ἀπ΄ ὅπου ὅλοι ἔφευγαν χαρούμενοι λαμβάνοντες διπλή τὴν θεραπεία. Γιατί οἱ ἅγιοι Κοσμᾶς καὶ Δαμιανός δέν ἐθεράπευαν μόνο τὰ σώματα τῶν ἀσθενῶν ἀνθρώπων, ἀλλά καὶ τὶς ψυχές τους, κηρύττοντες παντοῦ καὶ πάντα τὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ. Ἐγνώριζαν πολύ καλά πώς «ὁ ὕμνος καὶ ἡ δόξα καὶ ἡ σοφία, ἡ εὐχαριστία καὶ ἡ τιμή, ἡ δύναμις καὶ ἡ ἰσχύς ἀνήκει εἰς τὸν Θεόν μας εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων» (Ἀποκ. Ἰ. 7,12).

Ἔτσι ταπεινά, ἀφοῦ διηκόνησαν σὲ ὅλη τους τὴν ζωή τὸν πλησίον τους, παρέδωσαν τὸ πνεῦμα τους ἐν εἰρήνη, στὸν οὐράνιο Πατέρα τους, τὸν ὁποῖο τόσο πολύ ἠγάπησαν.

΄Αλλά καὶ μετὰ θάνατον, ὅταν οἱ ἅγιοι ἀνέβηκαν «εἰς τόπους φωταυγεῖς, εἰς σκηνώματα οὐράνια, εἰς δόξαν ἀμάραντον» πάλι ὁ Θεός τοὺς ἐδόξασε, διότι ἐξακολουθοῦν μὲ τὰ τίμια λείψανά τους νὰ θαυματουργοῦν καὶ νὰ θεραπεύουν τὶς σωματικές καὶ ψυχικές ἀρρώστιες ἐκείνων πού μὲ πίστη καὶ πόθο προστρέχουν στὸ Ναό τους, ἀσπάζονται τὰ ἅγια λείψανά τους καὶ ἐπικαλοῦνται τὴν χάρη τους. Γι΄ αὐτό καὶ πλῆθος κόσμου σπεύδει στοὺς ἁγίους, νὰ ζητήσει τὴν χάρη τους καὶ νὰ τοὺς εὐχαριστήσει γιὰ ὅ,τι πολύτιμο ἔχει πάρει.

Ἀγαπητοί ἀδελφοί,

Οἱ ἅγιοι Κοσμᾶς καὶ Δαμιανός, τῶν ὁποίων  τὴν μνήμη τιμᾶ την 1ην Νοεμβρίου ἡ ἁγία Ἐκκλησία μας, ἔφθασαν σὲ μεγάλα ὕψη ἁγιότητος. Αὐτό βέβαια εἶναι ἔργον τοῦ Θεοῦ, διότι «ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ ἐνεργεῖ τὸ σωτήριον ἔργον της» (Τίτ. 2,11). Ὅμως σ΄ αὐτό συνέβαλε πάρα πολύ καὶ ἡ ἁγία μητέρα τους Θεοδότη. Σ΄ αὐτὴν ὀφείλουν τὶς βάσεις τῆς πνευματικῆς καὶ ἠθικῆς ζωῆς τους, καθὼς αὐτή τοὺς ἀνέθρεψε «ἐν παιδείᾳ καὶ νουθεσίᾳ Κυρίου». Ἀξίως ἡ Ἐκκλησία μας τὴν κατέταξε στὸν χορό τῶν ἁγίων καὶ τιμᾶ τὴν μνήμη της τὴν 2α Ἰανουαρίου κάθε ἔτους. Προβάλλει, λοιπόν, ἐπιτακτικό τὸ καθῆκον τῶν γονέων, νὰ μὴν ἀμελοῦν νὰ σπέρνουν στὶς καρδιές τῶν παιδιῶν τους τὸ σπόρο τῆς εὐσεβείας καὶ τῆς ἀρετῆς. Ὅπως εἴδαμε, ἀκόμη καὶ ὅταν ἐμεγάλωσαν οἱ ἅγιοι Κοσμᾶς καὶ Δαμιανός καὶ ἔγιναν ἐπιστήμονες ἰατροί, διετήρησαν καὶ ἀξιοποίησαν ἀκόμη περισσότερο τὴν μητρική εὐσέβεια καὶ τὶς βάσεις τῆς θρησκευτικότητος καὶ τῆς ἀρετῆς. Διότι τὸ σωστό παράδειγμα τῶν γονέων ἐπιδρᾶ ψυχολογικῶς βαθύτατα στὰ παιδιά, δημιουργεῖ ἀνεξίτηλες ἐντυπώσεις καὶ ἔχει πάντοτε εὐεργετικές συνέπειες. Ἀκόμη καὶ σὲ περιπτώσεις ποὺ παρατηρεῖται χαλάρωση ἤ καὶ τελεία ἐξαφάνιση τῶν θρησκευτικῶν καὶ ἠθικῶν ἐνδιαφερόντων τῶν παιδιῶν καὶ πάλι δὲν χάνεται ὁ σπινθήρας τῆς μητρικῆς εὐσέβειας καὶ τῆς οἰκογενειακῆς ἀγωγῆς. Ἐκεί μέσα στὴν καρδιά, ὅπου βρίσκεται κρυμμένος, θὰ τὸν ἀναζωπυρώσει -πιθανῶς- κάποια δοκιμασία καὶ τότε θὰ συνέλθει ὁ νέος ἤ ἡ νέα ἀπό τὸν πνευματικό λήθαργο στὸν ὁποῖο βρίσκονταν. Σὲ περίπτωση ὅμως ποὺ ὁ Θεός, ἐν τῷ ἀπείρῳ Αὐτοῦ εὐσπλαγχνίᾳ, ἐπιτρέψει κάτι ἄλλο γιᾶ λόγους τοὺς ὁποίους ἐμεῖς δὲν γνωρίζουμε, τότε ἄς ἔχουμε ὑπ΄ ὄψει τὴν ῥήση τοῦ Οἰκουμενίου: Ὁ Θεός τὴν παιδείαν ἐπάγων ἡμῖν, τὸ συμφέρον ἡμῖν ἀεί θηρᾶται» (Ὁ Θεός κι ὅταν ἐπιτρέπει μιὰ δοκιμασία γιὰ ἑμᾶς, πάντα κυνηγᾶ τὸ συμφέρον μας)._
http://www.ag-anargyroi.info/index.html

Η.Ι.Χ